نقش‌ والدین‌ در پیشگیری‌ از اعتیاد فرزندان‌

نقش خانواده:

خانواده اصلی ترین رکن اجتماعی می باشد که می تواند نقش مهمی در پیشگیری از اعتیاد داشته باشد. پیشگیری از اعتیاد در مراکز مختلفی از جمله مدرسه، محل کار، منطقه و محل سکونت انجام می‌شود اما خانواده در بالاترین درجه اهمیت و حساسیت قرار دارد. والدین نخستین کسانی هستند که شخصیت فرزندان را شکل می‌دهند. محیط خانوادگی مناسب، باعث شکل‌گیری و رشد سلامت فرزندان می‌شود و محیط خانوادگی نامناسب، می‌تواند آسیب‌های روانی و شخصیتی جبران ناپذیری را به فرزندان وارد کند.

نقش خانواده در پیشگیری از اعتیاد به عنوان اولین و مهمترین فضایی که خصوصیات فردی و شخصیتی در آن شکل می گیرد غیر قابل انکار است. به وجود آمدن اعتیاد در یک خانواده به دلیل اینکه اکثر مواقع با پنهان کاری شروع می شود، سبب از بین رفتن اعتماد و روابط بین افراد در خانواده و ایجاد آسیب های جبران ناپذیر می گردد. 

نقش خانواده در پیشگیری از اعتیاد

تأثیر خانواده بر اعتیاد فرزندان به حدی بالاست که حتی در خانواده هایی که هیچ یک از اعضای خانواده سابقه اعتیاد نداشته اند و کاملا سالم به نظر می رسند، احتمال اعتیاد فرزندان در نتیجه رفتارها و کارهای غلط وجود دارد. از طرفی هم نقش خانواده بر اعتیاد فرزندان می تواند سازنده باشد و جلوی اعتیاد آنها و خطراتی که قرار است با آن مواجه شوند را بگیرد. در ادامه به برخی از اقداماتی که خانواده ها می توانند برای پیشگیری از اعتیاد فرزندان خود انجام دهند اشاره می کنیم که این کارها نقش خانواده در پیشگیری از اعتیاد را نشان می دهند:

1.دوستان فرزندان خود را بشناسید:

گروه دوستان فرزندان شما نقش زیادی در گرایش پیدا کردن به سمت مواد مخدر دارند. با بزرگتر شدن فرزندان و ورود به اجتماع و جمع های دوستانه مختلف احتمال روبرو شدن با مواد مخدر و اعتیاد آور مثل الکل، سیگار و غیره افزایش پیدا می کند. به همین دلیل یکی از راه هایی که خانواده پیشگیری از اعتیاد فرزندان خود را می تواند جلوگیری کند از طریق شناسایی دوستانی است که تأثیرات منفی و مخرب دارند. سپس در این مرحله باید با فرزند خود صحبت کنید تا چنین افرادی را کنار گذاشته و با افراد بهتری معاشرت داشته باشد.

2.مدل سازی رفتارهای خوب:

 مدل سازی رفتار خوب توسط خانواده ها یعنی انجام دادن کارهایی که فرزندان خود را از انجام آنها منع می کنند. در رابطه با موضوع مورد بحث ما، مهمترین آن عدم مصرف مواد مخدر توسط والدین مخصوصا پدر خانواده است. اعتیاد پدر خانواده باعث می شود تا نوجوان ها، کار و رفتار او را الگو قرار دهند و احتمال اعتیاد پیدا کردن به مواد مخدر در آنها بسیار زیاد شود.

3.محیط سالم درست کنید:

در کنار مدل سازی رفتار خوب، والدین باید به فکر ایجاد محیطی سالم و مثبت برای فرزندان خود باشند و این نقش خانواده در پیشگیری از اعتیاد را نشان می دهد. فرزندان در دوران نوجوانی نیاز به محیطی برای تقویت رفتار خوب و ایجاد اعتماد به نفس دارند. کسانی که در محیط خانواده احساس بی توجهی داشته باشند یا حمایت های لازم را دریافت نکنند و والدین وقتی برای با هم بودن نگذارند، احتمال اینکه دچار اعتیاد شوند بیشتر است.

4.صحبت با فرزندان:

کانون خانواده و اعتیاد دو موضوع به هم پیوسته و مرتبط هستند. اگر والدین با فرزندان خود صحبت نداشته باشند و در مورد خطرات مواد مخدر و اعتیاد به آنها صحبت نکنند، باعث ضربه زدن و افزایش نرخ اعتیاد در آنها خواهند شد. ضمنا نقش خانواده در پیشگیری از اعتیاد به حدی است که با صحبت کردن می توان آموزش های لازم را منتقل کرد و با توجه به اینکه تأثیر صحبت های شما بیشتر از دوستان است، با صحبت های شما به باور درستی درست پیدا می کنند و تأثیر صحبت های مختلف کمتر شده و احتمال اینکه پیشنهاد مصرف مواد مخدر داشته باشند و رد کنند افزایش می یابد.

5.آموزش و هشدار در مورد فشار دوستان و اطرافیان:

 فرزندان در محیط های مختلف مثل مدرسه، دبیرستان، محل کار و غیره از سمت دوست و آشنا پیشنهاداتی برای مصرف مواد مخدر دریافت خواهند کرد. اگر نقش خانواده در پیشگیری از اعتیاد به والدین آموزش داده شده باشد یا خودشان اطلاع داشته باشند به خوبی می دانند که می توانند فرزندان خود را نسبت به چنین موضوعاتی آگاه کنند و هشدار دهند.خانواده و پیشگیری از اعتیاد فرزندان با هشدار در مورد فشارهای مستقیم (پیشنهاداتی مستقیمی که از طرف دوستان فرزندتان به آنها داده می شود) و غیر مستقیم (مواقعی که فرزندتان شاهد مصرف مواد توسط دوستان خود می باشد و به مصرف مواد ترغیب می گردد) نقش دارد. هر چقدر این صحبت ها متقاعد کننده تر و در فضای سالم تری انجام شوند، نرخ اعتیاد فرزندان و مراجعه به کلینیک ترک اعتیاد کمتر خواهد شد.

6.خانواده ها باید در مورد انواع مواد مخدر اطلاعات کامل داشته باشند:

 نقش خانواده در پیشگیری از اعتیاد با شناخت کامل مواد مخدر بیشتر می شود. خانواده ها باید راجع به شکل هر کدام از مواد مخدر، نحوه مصرف و نگهداری، اطلاعات کلی داشته باشند. تا زمانی که چنین اطلاعاتی وجود نداشته باشد امکان هشدار دادن و نظارت دقیق تر بر رفتار و کارهای فرزندان بسیار دشوار خواهد بود. نقش خانواده در اعتیاد جوانان بسیار گسترده و همه جانبه با مسئولیت های سنگین است.

7.حمایت و عشق ورزی:

رابطه خانواده و اعتیاد فرزندان کاملا مستقیم است. هر چقدر والدین به فرزندان خود به شکل متعادل و متناسب، عشق بورزند، نشان دهند که در مورد سلامت و آینده آنها نگران هستند، جوی صمیمانه و گفتگو محور و نه مستبدانه تشکیل دهند و کارهایی که منع می کنند یا توصیه می کنند را خودشان هم انجام دهند، نرخ اعتیاد فرزندان هم کمتر خواهد شد. در واقع نقش خانواده در پیشگیری از اعتیاد از خود رفتار و اعمال والدین شروع می شود.

نقش خانواده در پیشگیری از اعتیاد را جدی بگیریم و با ساختن محیطی سالم و الگوهای مناسب برای فرزندان، آنها را به سمت تفریحات سالم و جمعی سوق دهیم.

روانشناسی یک علم گسترده و وسیع می باشد که با بهره گیری از روانشناسان مجرب می توانید مشکلات خانوادگی خود را حل کنید . مشاوران ما در کلینیک مشکلات نوجوانی آماده مشاوره و راهنمایی به شما عزیزان هستند.